بررسی ادبیات کودک در سوریه موضوع پایان نامه ادبیات کودک این پژوهش می باشد. ادبیات کودک همزمان با گسترش صنعت چاپ و پیشرفت علم روانشناسی و روانشانسی کودک و تغییر در نظام سنتی تعلیم و تربیت و آشنایی با فرهنگ غرب وارد مرحله تازه ای گردید  و رزق الله حسون ، جرجیس شلحت و زکریا تامر ترجمه را وارد ادبیات کودک عربی نمودند .

 

 

 

با توجه به گسترش مدارس جدید و تألیف کتب درسی ، نیاز به شعر و قصه کودکانه بیش از بیش شد . بنابر آنچه گفته شد می توان گفت که ادبیات کودک در سوریه متاثر از تجربه های ادبی جهانی در این زمینه و با تکیه بر ترجمه و اقتباس از میراث ادبی عربی شکل گرفته و بر تلاش های فردی استوار بوده و به صورت جنبش ادبی مطرح نشده است . هدف مؤلفان نیز به طور واضح ارائه تجربه های ادبی خود به همه کودکان نبوده است ، بلکه آثار این نویسندگان تنها در خدمت دانش آموزان مدارس به کار گرفته شد .

 

 

 

اگر چه از عمر کشور مستقل سوریه کمی بیش از نیم قرن می گذرد ولی سرزمین شام در طول تاریخ ، فرهنگی درخشان داشته است . در دوران جاهلی روابط تجاری گسترده ای با قریش داشت در دوران اسلامی در زمان معاویه و بعد از او به عنوان پایتخت سرزمین های اسلامی جایگاه خود را داشت .« موقعیت جغرافیایی این کشور و آب و هوای خوب آن یکی از دلایل پیشرفت این منطقه می باشد . در کتاب « معجم البلدان » در مورد آب و هوای این منطقه سخن به میان آمده است . حتی این منطقه یکی از مدعیان اختراع خط می باشد .»  و نیز ، قبل از فتوحات اسلامی ، دارای فرهنگ و خط مختص به خود بوده است ولی با ورود اسلام ، خط عربی به عنوان خط مردم این سرزمین پذیرفته شد و به سرعت رواج یافت تا جایی که ترانه های عامیانه امروز کودکان سوری و شعرهایی که بر لب جاری می کنند از همین زبان گرفته شده است . 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب
1. نگاهی به ادبیات کودکان    1
1-1 .  کودک و دوران کودکی    2
1-1-1 . اهمّیّت و جایگاه دوره ی کودکی    3
1-1-2 . دیدگاه اسلام به کودک    4
1-2 . تعریف ادبیات کودک    7
1-3 . اصطلاح ادبیات کودک    7
1-4. دیدگاه های متفاوت درباره ادبیات کودک    14
1-5 . اهمیت و اهداف ادبیات کودک    21
1-5-1 . اهداف ادبیات کودک    22
1-5-1-1 .  اهداف تربیتی    22
1-5-1-2.  اهداف زبانی    22
1-5-1-3 . اهداف تعلیمی ، آموزشی و شناختی    24
1-5-1-4. اهداف تفریحی    26
1-5-1-5. اهداف زیبایی شناختی و ذوقی    26
1- 6 . تأثیرادبیات کودک در رشد شخصیت کودک    28
1-7 . وظایف ادبیات کودک    31
1-7-1. وظیفه اجتماعی    31
1-7-2. وظیفه تاریخی و فرهنگی    32
1-8 . انواع ادبیات کودک    33
1-8-1 . قصه    34
1-8-1-1. قصه های خیالی    36
1-8-1-2. قصه های جن و پری و جادوگران    38
1-8-1-3. قصه های حیوانات    39
1-8-1-4. قصه های واقع گرایانه    41
1-8-1-5. قصه های تاریخی    43
1-8-1-6. قصه های دینی    44
1-8-1-7. قصه های ادبی    45
1-8-1-8. قصه های فکاهی    45
1-8-1-9. قصه های علمی    46
1-8-2 . شعر کودک    47
1-8-2-1. خیال در شعر کودک    48
1-8-2-2 . وزن در شعر کودک    48
1-8-2-3 . انواع شعر کودک    50
1-8-2-3-1 . لالایی ها    50
1-8-2-3-2. متل ها     51
1-8-2-3-3 . شعرهای غنایی    51
1-8-2-3-4 . قصه های منظوم    52
1-9. پیدایش و سیر تاریخی ادبیات کودک    52
1-9-1 . تاریخچه ادبیات کودک در جهان    56
1-9-2. ادبیات کودک در سرزمین های عربی    62


2. سیر تاریخی ادبیات کودک در سوریه    64
3-1 . ترانه های عامیانه اولین سرچشمه ادبیات کودک در سوریه    65
3-2 . توجه به یادگیری کودک در عصر عباسی  کشور سوریه    67
3-3 . الف باء اولین اثر خاص کودکان  سوریه    69
3-4. شعر تعلیمی در کشور سوریه    70
3-5 . ترجمه در کشور سوریه    70
3-5-1. پیشینه تألیف کتب درسی    72
3-6 . پیشتازی شعر بر قصه در ادبیات کودک  سوریه    74
3-7 . احیای قصه در ادبیات کودک  سوریه    78
3-7-1. نمونه هایی از داستان های اولیه    79
3-7-1-1 . نقد و بررسی داستان    81
3-7-2 . پیشگامان احیای قصه در ادبیات کودک سوریه    82
3-7-2-1. سلیمان عیسی و آثار او در زمینه ادبیات کودک    83
3-7-2-1-1 . نمونه از اشعار و قصاید سلیمان عیسی    85
3-7-2-1-2 . دنیای کودکان  در آثار سلیمان عیسی    87
3-7-2-2 . زکریا تامر ؛ نویسنده ای با ایده هایی نو و اهداف متعالی    88
3- 7-2-2-1 . نمونه ای از قصه های تعلیمی زکریا تامر    91
3-7-2-3 . رزق الله حسون  و ترجمه حکایت های کیدلوف روسی    93
3-7-2-4 . لینا کیلانی و آثار ارزشمند او برای کودکان    94
3-7-2-5 . جرجیس شلحت مترجم حکایت های اسقف فنلون    96
3-8 . تحول در نویسندگی ادبیات عرب سوریه    99
3-9 . نقش مراکز انتشاراتی اثر گذار در توسعه ادبیات کودک    103

الف . منابع فارسی    107
ب . منابع عربی    108